Konteyner, yük taşımacılığında, ürünlerin ya da malın ülkelerarası ya da şehirlerarası ülkeye taşınmasında kullanılan kaplar olarak adlandırılmaktadır. Lojistik faaliyetleri dahilinde kullanılan konteynerler, başta denizyolu, karayolu ve demiryolu taşımacılığı faaliyetlerinde kullanılır. Genellikle denizyolu taşımacılığında tercih edilse de tüm taşımacılık yöntemlerinde tercih edilmektedir. Uluslararası taşımacılık bazı sözleşmeler çerçevesinde gerçekleşmektedir. Sözleşme dahilindeki kurallar, taşınacak ürünün özelliğine göre farklılık göstermektedir. Yapılan sözleşmeler, sözleşme tarafları ile ilgili bilgiler ve taşınacak yükle ilgili bilgiler içerir. Konteynerler genel olarak deniz taşımacılığında yapıldığı için Deniz Konşimentosunda değerlendirilir. İlk taşıyıcı tarafından hazırlanan Konşimentoya karma taşıma konşimentosu denir. Bu doğrultuda gerçekleşen taşımalarda genellikle ürünü yükleten kişi paketlemeyi gerçekleştiren kişi de olduğu için ürün hakkında gerekli bilgilendirmeyi taşıyıcıya yapmazsa taşıyıcı üründe oluşabilecek hasardan ya da maddi kayıptan muaf tutulabilmektedir. Tam tersi durum olan konşimento taşıyıcı tarafından düzenlendiyse taşıyıcı tüm zararlardan sorumlu tutulur.
Konteyner taşımacılığında dikkat edilmesi gereken diğer nokta konteyner ölçülerinin ve tasarımının taşınan yüke uygun olmasıdır. Türkiye herhangi bir uluslararası anlaşmaya dahil olmadığı için işlemler “Taşıma İşleri Organizatörleri Dernekleri Federasyonu” kuralları dahilinde yapılmaktadır. Ürünlerin hasarsız teslim edilmesi taşıyıcının sorumluluğundadır. Konteyner taşımacılığında hazırlanan konşimento genellikle Atlantic Container Line Konşimentosudur. Aynı zamanda teslim konşimentosu olma özelliği taşır. Kullanılan diğer konşimento ise Mersey Groupage konşimentosudur. Bu Konşimento, ürünleri paketleyen, konteynere istifleyen ve varış noktasına ulaştıran kişiler tarafından oluşturulur.
Konteyner Taşımacılığı Nasıl Yapılır?
Lojistik sektöründe en çok tercih edilen yöntemler birisi Konteyner taşımacılığıdır. Konteyner taşımacılığının en çok tercih edilmesinin sebebi konteynerlerin uzun ömürlü ve sağlam olmasıdır. Konteynerler yapı itibarıyla kapalı, büyük ve sağlam görünümlü olmasından dolayı daha güvenli bir taşımacılık hizmeti sunmaktadır. Konteyner üretiminin bazı üretim standartları bulunaktadır. En önemli kriter taşımacılık sektöründe kullanılan konteynerin uluslararası standartlara sahip ölçülerde ve dayanıklı olması gerekmektedir. Konteyner taşımacılığı özellikle denizyolu taşımacılığında çok tercih edilmektedir. Kutu, karton ve paket ile yükleme konteyner taşımacılığında en çok kullanılan yöntemdir.
Uluslararası ticaretin her geçen gün gelişmesiyle birlikte lojistik süreçlerinin güvenilir ve sorunsuz yapılması konusundaki talep her geçen gün artmaktadır. Denizyolu taşımacılığı başta olmak üzere karayolu ve demiryolu taşımacılığında kontenyer taşımacılığı önemli bir yere sahiptir. Artan tüketici talepleri ve ihtiyaçlarına paralel olarak dış ticaret faaliyetlerinde bulunan işletmelerin sayısı da her geçen gün artmaya devam etmektedir. Bu artış profesyonel anlamda lojistik hizmeti sağlayan işletmelere duyulan ihtiyacı da göz önüne sermiştir.
Konteyner Taşıma Kapasiteleri Nelerdir?
Konteynerların, uluslarararı kritelere sahip ölçülerde üretilmesi gerekmektedir. Kontenyer taşımacılığı yapan lojistik firmaları bu standartlara sahip ölçülerdeki konteynerlarıyla lojistik faaliyetlerini gerçekleştirir. Uluslararası standartlara sahip konteyner ölçüleri 20’lik ve 40’lık konteynerlardır. 20’lik ve 40’lık ölçüler konteyner taşıma kapasitelerinin belirlenmesinde kullanılır. Standart nakliye konteynerleri olarak bilinen 20’lik ve 40’lık konteynerler gemi,tren ve karayolunda kullanılan araçların sorunsuz bir şekilde yüklenip boşaltılmasını mümkün kılar. Eğer taşımak istediğiniz yük, 20 ft ya da 40 ft’lik bir konteyneri tek başına doldurabiliyorsa Komple Konteyner yani FCL (Full Container Load) taşımacılık hizmeti sınıfına girmektedir. Ancak taşınmak istenen yük tek bir konteyneri dolduramayacak miktardaysa o zaman bir konteyneri iki ya da daha fazla alıcısı olan yüklerle paylaşmak gerekmektedir. Bu taşıma şekli de parsiyel konteyner taşımacılığı yani LCL (Less than Container Load) taşımacılık denilmektedir.
Konteyner tipleri high cube, open top konteyner, open side konteyner, reefer konteyner, tank konteyner, flat rack konteyner, half height offshore konteynerlerdır. Konteyner ile taşıması yapılacak bir ürünün özelliğine göre konteyner seçiminde bulunulması gerekir.
Konteyner Türleri Nelerdir?
Konteyner türleri, bu taşımacılık şeklinde dikkate alınması gereken bir konudur. Farklı türlerdeki konteyner seçenekleri ile ihtiyaca uygun şekilde ilerlenebilir.
-
Genel Amaçlı Konteynerler
Denizyolu taşımacılığında yaygın şekilde kullanılan genel amaçlı konteynerler özel bir taşıma şekli gerektirmeyen standart çelik malzemeden yapılmıştır. Hacimlerine göre 20 ft ve 40 ft olarak sınıflandırılmaktadırlar.
-
Soğutuculu Konteynerler (Reefer Containers)
İçerisine özel bir soğutma ünitesi bulunan bu konteyner tipinde, konteynerin içinin istenilen sıcaklıkta olabilmesi sağlanabilmektedir. Bozulma ihtimali olan taze sebze-meyve, medikal ürün ve ilaçlar, dondurulmuş gıda, çikolatalı gıda gibi ürünlerin taşınmasında kullanılmaktadır.
-
Üstü Açık Konteynerler
Konteynerin kapısından sığmayan büyük hacimli yüklerin taşınmasında kullanılan, üst duvarı ve ön kapısı tamamıyla açılabilen konteyner tipidir.
-
Platform Konteynerler
Minibüs, tekne, yat gibi hacimli ve ağır yüklerin taşınmasında kullanılan konteyner tipidir. Tavanı ya da yan duvarları olmayan bu konteynerler sadece güçlü bir platformdan oluşmaktadır.
-
Tank Konteynerler
Çelik konstrüksiyon içen yerleştirilmiş ve sıvı taşımaya uygun konteynerlerdir. Özellikle kimya ya da gıda gibi sektörlerde sıvı yüklerin taşınmasında kullanılan konteyner tipidir.
-
Dökme Konteynerler
Özellikle tarım ürünlerinin lojistiğinde kullanılan, buğday, arpa, bakliyat gibi ürünlerin kolay yüklenebilmesi için üst kısmında özel bir yükleme kapağı bulunan konteyner türüdür. Kapaklarının da ihtiyaç halinde açılarak rahat tahliyesine imkân sağlamaktadır.
Konteyner Taşımacılığının Avantajları Nelerdir?
Uluslararası ticaret faaliyetleri yapılırken kullanılacak araçların özellikleri başta olmak üzere birçok değişken ve alternatif bulunmaktadır. Bu bağlamda konteyner taşımacılığının birçok avantajı bulunmaktadır. Konteyner taşımacılığının en önemli avantajı full konteyner (FCL) veya parsiyel taşımacılık (LCL) seçeneği sunmasıdır. Bu hizmet sayesinde şirketler konteyneri dolduracak yükü olmasa bile dış ticarette yer alma fırsatına sahip olmaktadır.
Globalleşmeyle birlikte günümüzde kapıdan kapıya taşımanın (door to door) önemi her geçen gün artmaktadır. Bununla birlikte malların çıkış noktasından varış noktasına kadar tek bir araçla taşınması sadece karayolunda mümkün olabilmektedir. Bu bağlamda zamandan ve maliyetten tasarruf sağlamak, vakit kaybetmemek ve maliyetleri ekonomik tutmak için konteyner taşımacılığı önemli fayda sağlamaktadır.
Güvenli, sağlam, hızlı ve ekonomik bir taşıma deneyimi sunan konteyner taşımacılığı tek seferde daha fazla yük taşıyabilme özelliğine sahiptir. Konteyner taşımacılığı ayırt edici olan söz konusu özellikleri sayesinde her geçen gün ilgi odağı olmaya devam etmektedir. Konteyner taşımacılığı karayolu, denizyolu ve demiryolu ile uyumlu hizmetler sunarak da ülkeler arası ticaretin sağlanmasına imkân sunmaktadır.
Konteyner taşımacılığı, büyük yüklerin ya da birbirinden farklı çeşitlerde ürünlerin taşınmasına imkân sağladığı için avantajlıdır. Planlı bir yükleme ile konteynerin hacmi akılcı bir şekilde değerlendirilebilir. Konteyner taşımacılığı güvenli bir taşıma imkânı sunarken dünyanın her noktasına ulaşılabilir olmasına imkân sağlamaktadır.